Bạn có biết phân biệt giữa biên dịch và phiên dịch hay không? Bạn có thắc mắc công việc của biên dịch hoặc phiên dịch là như thế nào? Những rủi ro trong nghề ra sao? Các thông tin trong bài viết sau đây sẽ giải đáp tất tần tật thắc mắc của bạn về ngành nghề đặc biệt này.
Biên dịch và phiên dịch viên là gì?
Đầu tiên, để có thể phân biệt giữa biên dịch và phiên dịch, chúng ta chắc chắn phải nắm rõ được định nghĩa của chúng. Có 3 khái niệm bạn cần biết chính là biên dịch, phiên dịch và dịch cabin.
Biên dịch là gì
Biên dịch còn được xem là một hình thức khác của phiên dịch nhưng được trình bày qua văn viết. Biên dịch viên sẽ có nhiều thời gian nghiên cứu, biên soạn, ghi chép lại nội dung được chuyển đổi từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Vì thế, các văn bản được biên dịch đòi hỏi phải có độ chính xác cao. Không chỉ cung cấp thông tin đầy đủ cho người đọc, mà câu văn còn phải trau chuốt, chỉn chu.
Có thể nói rằng, dù bạn am hiểu ngoại ngữ nhưng chưa chắc sẽ trở thành một biên dịch viên xuất sắc. Ngoài việc đọc hiểu được tất cả nội dung của văn bản đó, biên dịch viên còn phải có khả năng truyền đạt thông tin đó đến người dùng một cách chính xác và dễ hiểu nhất. Đây là một kỹ năng đòi hỏi bạn phải là "bậc thầy" tiếng mẹ đẻ, sở hữu vốn từ vựng phong phú, kiến thức đời sống văn hóa, lịch sử, kinh tế dồi dào.
Phiên dịch là gì
Phiên dịch được định nghĩa là công đoạn chuyển đổi một câu nói, một chữ hoặc một văn bản từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, chúng được thể hiện qua lời nói của phiên dịch viên. Những đối tượng hoạt động trong lĩnh vực này phần lớn thường phải đi nhiều nơi, gặp gỡ không ít người. Vì vậy cơ hội phát triển nghề nghiệp và mở rộng các mối quan hệ giao tiếp khá lớn. Ở mỗi lĩnh vực hoạt động, các loại biên phiên dịch sẽ có những yêu cầu khác nhau, đòi hỏi biên phiên dịch viên phải linh hoạt thay đổi.
Dịch cabin là gì?
Dịch cabin là một hình thức yêu cầu về biên phiên dịch cấp độ cao. Bạn sẽ thường thấy hình thức này tại các cuộc hội thảo, hội nghị, tọa đàm mang tầm quốc tế, số lượng tham dự hàng trăm người trở lên. Biên phiên dịch viên lúc này sẽ được bố trí ngồi ở trong một gian phòng kín thường được gọi là cabin. Họ sẽ được trang bị headphone để nghe thông tin từ người nói, sau đó truyền đạt lại cho người tham dự thông qua micro.
Khả năng về biên - phiên dịch viên
Yêu cầu tối thiểu nhất về khả năng của một biên phiên dịch viên chính là phải am hiểu thành thạo kỹ năng đọc - viết của ngôn ngữ mà mình theo đuổi. Đầu tiên, đối với kỹ năng đọc, muốn hiểu được nội dung mà người viết, người đọc trình bày, biên phiên dịch phải có vốn từ vựng phong phú và nắm vững ngữ pháp. Sau khi đã đọc hiểu tốt, bạn phải rèn luyện kỹ năng thuyết trình và diễn đạt tốt thì người nghe, người đọc mới hiểu rõ được nội dung giống với bạn nhận được. Muốn làm được điều này, bạn phải sở hữu vốn từ tiếng Việt phong phú và tư duy linh hoạt.
Một mẹo nhỏ dành cho các biên phiên dịch chính là nên tránh lặp từ hoặc dùng nhiều các từ ngữ "rằng, thì, mà, là,..." Nếu không muốn câu văn của bạn bị lủng củng, không mượt mà.
Tư duy của người biên - phiên dịch
Để không bị sai lệch quá nhiều về mặt ngữ nghĩa khi biên - phiên dịch, bạn cần phải tôn trọng nguyên văn của người viết, người nói. Nếu chưa hiểu rõ ý đồ của họ, bạn cần hỏi lại rõ trước khi biên phiên dịch cho người nghe, người đọc. Bạn có thể tưởng tượng và đặt mình vào vị trí của tác giả, nó sẽ giúp bạn dễ nắm bắt được nội dung mà họ muốn truyền tải.
Đạo đức nghề nghiệp của biên - phiên dịch viên
Nghề nghiệp nào cũng đòi hỏi về đạo đức, biên phiên dịch viên cũng vậy. Chuẩn mực đạo đức ở mỗi ngành nghề khác nhau sẽ không giống nhau, thế nhưng đều phải được đảm bảo tuân thủ pháp luật và lương tâm của mình. Đối với biên phiên dịch viên, đạo đức nghề nghiệp yêu cầu họ không tự thêm thắt các chi tiết khi dịch thuật; không có thái độ thiên vị đối với một bên; không được thêm nhận xét hoặc thể hiện cảm xúc cá nhân khi dịch thuật.
Các quy chuẩn về đạo đức nghề nghiệp trên giúp cho biên phiên dịch không rời xa vị trí công việc của bản thân. Tránh trường hợp quên mất vai trò phiên dịch của mình mà đứng ra tranh luận, gây nên nhiều hậu quả không ngờ.
Tính cách của người biên - phiên dịch
Biên phiên dịch viên là người phải rèn luyện được sự trầm tĩnh nhất định, không nóng nảy, bốc đồng. Khả năng tư duy cao, kỹ năng ứng biến tình huống tốt. Có thể nói rằng để làm tốt ngành nghề này, bạn cần có chỉ số IQ và EQ cao. Họ sẽ là người chịu trách nhiệm chính về mọi thông tin được mình truyền tải.
Các yếu tố khác về nghề biên - phiên dịch
Một số yêu cầu khác đối với biên - phiên dịch viên:
- Yêu nghề, sở hữu tinh thần trách nhiệm cao với công việc của mình.
- Có tính kiên nhẫn, cần cù, sức chịu đựng giỏi, tinh thần cầu tiến cao.
- Ham học hỏi, thường xuyên trau dồi kiến thức ngoại ngữ mới để nâng cao nghiệp vụ bản thân.
- Có khả năng tiếp thu và sử dụng ngôn ngữ chuẩn xác, tinh tế.
- Khả năng ghi nhớ từ vựng nhanh chóng mới, nắm bắt nhanh các cấu trúc ngữ pháp.
Những rủi ro bạn chưa biết về nghề biên - phiên dịch
Đầu tiên, khi đang thực hiện nhiệm vụ biên - phiên dịch của mình, bạn hãy nhớ rõ mình chỉ là cầu nối, không được thể hiện quan điểm cá nhân. Nếu không, nội dung thông tin bạn truyền tải có khả năng bị lệch lạc với nguyên văn bản gốc trước đó. Để tránh điều này, bạn chỉ cần truyền tải đủ và đúng nội dung cho cả hai bên hiểu được nhau. Từ đó đi đến các ký kết hoặc thỏa thuận là bạn đã hoàn thành tốt công việc. Trong trường hợp không đi đến được thỏa thuận, bạn có thể xem đó là một bài học tích lũy trong quá trình tác nghiệp.
Thỉnh thoảng, bạn sẽ từ "cầu nối" trở thành "người chịu trận" khi cả hai bên bất đồng quan điểm dẫn đến nhiều tranh cãi. Trường hợp tốt nhất, hai bên đạt được những ý kiến thống nhất với nhau, thì bạn đã thành công. Ngược lại, nếu không đồng nhất được quan điểm, hai bên sẽ tranh luận gay gắt. Bạn sẽ là người hứng chịu đầu tiên trước khi dịch thuật. Ngoài ánh hào quang mà nghề biên phiên dịch đem lại, bạn còn phải chịu nhiều uất ức, tủi thân mà không ai có thể hiểu được ngoài chính bản thân của mình.
Có thể tự biên dịch và công chứng không?
Nếu chỉ biên dịch, thì bạn có thể tự thực hiện khi am hiểu ngoại ngữ đó. Nhưng nếu muốn công chứng bản dịch chuyên ngành mình đã thực hiện, bạn còn cần phải xét đến nhiều yếu tố khác. Trong trường hợp văn bản dịch thuật công chứng là các giấy tờ cá nhân, bạn được quyền tự thực hiện nếu có bằng đại học chuyên ngành ngoại ngữ. Khi đi công chứng bắt buộc phải đi kèm bản gốc của nó, hoặc ít nhất là bản photo giấy tờ gốc. Và giấy tờ tùy thân, bằng cấp, chứng chỉ của mình.
Trong các trường hợp khác, muốn công chứng bản dịch thì bạn bắt buộc phải là CTV (Cộng tác viên) của văn phòng công chứng. Nếu muốn đăng ký làm CTV phòng tư pháp, bạn phải trải qua nhiều kỳ thi sát hạch và phỏng vấn gắt gao về trình độ, nghiệp vụ, ứng xử,...Khi trúng tuyển mới được ký hợp đồng CTV. Chính bởi quy định khắt khe về dịch thuật công chứng, lời khuyên dành cho bạn là nên tìm kiếm đơn vị hỗ trợ thay vì tự mình thực hiện. Điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, tiền bạc và công sức của mình.
Có thể bạn quan tâm:
- Thủ tục chứng thực chữ ký của người dịch - Quy định chứng thực chữ ký theo pháp luật
- Giải đáp câu hỏi: Dịch thuật công chứng bản sao được không?
Các địa điểm công ty dịch công chứng uy tín
Trong số các địa điểm công ty dịch thuật công chứng uy tín tại Hà Nội, Chúc Vinh Quý là một trong những đơn vị hàng đầu về chất lượng mà bạn có thể tin tưởng. Chúng tôi luôn đặt quyền lợi khách hàng lên ưu tiên hàng đầu, cam kết luôn đem đến cho bạn những bản dịch thuật chuẩn xác trong thời gian ngắn nhất. Đội ngũ biên phiên dịch tại Chúc Vinh Quý đều xuất thân là sinh viên ưu tú, giảng viên hoặc đến từ các trường đại học nổi tiếng trong và ngoài nước. Họ có trình độ chuyên môn cao, nghiệp vụ vững chắc, có tâm và nhiệt huyết với nghề.
Chi phí dịch thuật đa ngôn ngữ luôn ổn định, thấp hơn so với mặt bằng chung. Không chỉ tiết kiệm công sức, thời gian cho khách hàng, mà còn giúp bạn dành dụm được một khoản chi tiêu nhỏ cho mình. Chúc Vinh Quý cam kết mọi thông tin cá nhân và nội dung dịch thuật tại đây sẽ được bảo mật tuyệt đối. Nếu có bất kỳ sự rò rỉ nào, Chúc Vinh Quý sẽ chịu mọi hoàn toàn về trách nhiệm. Chính bởi sự bảo mật cao về thông tin, Chúc Vinh Quý đã và đang là đối tác của nhiều tổ chức doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước.
Mọi chi tiết xin liên hệ Hotline hoặc đến trực tiếp văn phòng: số 6/12 Ngõ 5 - Phố Láng Hạ - Phường Thành Công - Quận Ba Đình - Hà Nội.
